Het begrip mobiliteitshub is aan enige inflatie onderhevig. Er zijn hubs in vele vormen en maten, het gras is bij de ene hub groener dan de andere. Niet heel verwonderlijk dat nationale humorsite De Speld grapte dat elke plek voortaan een hub wordt. Hoog tijd voor een verduidelijking en zicht op het toekomstperspectief van hubs. Wat is de ware betekenis van een mobiliteitshub, of wat zou die moeten zijn?
Hub ~ zelfst.naamw. ~ een apparaat dat deel uitmaakt van de infrastructuur van een netwerk.
Mobiliteit ~ zelfst.naamw. ~ het beweeglijk zijn of de mate waarin iets of iemand zich beweegt.
Mobiliteitshub ~ zelfst.naamw. ~ betekenis vastgesteld in dit artikel
De overheid kent niet één soort betekenis toe aan de mobiliteitshubs, maar hanteert verschillende definities. Voordat we de pleister van de pijnlijke hubpunten aftrekken en proberen tot een harmonieus bergrip voor de belangrijke toekomstzuil van duurzame mobiliteit te komen, zullen we de verschillende hubs even voorstellen.
Een surplus aan hubs
Regiohub / transferhub
In de officiële hub-encyclopedie worden deze twee gescheiden, maar omdat ze zo overeenkomstig zijn voegen we ze hier voor het gemak samen. Deze hub(-s) vormen de schakel tussen het (auto-) verkeer uit het landelijke regiogebied en meerdere vervoerswijzen binnen de stad. Met een P+R, bus, trein, fietsparkeervoorzieningen en goede fietsverbindingen. Voor de betere hubspotters zijn ze waar te nemen aan de randen van steden of verstedelijkt gebied.
Stadshub
Tegenwoordig eigenlijk (we fluisteren het) gewoon synoniem voor een treinstation. Door aan het station zoveel mogelijk mobilteitsopties toe te voegen, wordt de aantrekkelijkheid van het (stedelijke) woongebied vergroot. Met horeca- en winkelgelegenheden wordt overstappen en verpozen hier extra gestimuleerd. Is hub dan niet gewoon een nieuw woord voor station?
Zakelijke hub
Meestal te vinden bij kantoren en bedrijventerreinen. Soms in combinatie met een stadshub. De term is behoorlijk zelfverklarend. Met deze hub worden werknemers beter gefaciliteerd om met OV of fiets naar het werk te komen. De focus ligt op deel- (auto-) mobiliteit. Een parkeerplaats op een kantorenterrein met drie deelauto’s en twee fietsen is vaak het idee.
Buurthub
Ook wel buurtvervoershub, wijkhub, deelmobiliteitshub, of misschien zelfs wel gewoon: mobiliteitshub! De hub der hubs. De hub die mobiliteitshub zijn ware mobiliteit laat zien. De verkeersdrukte temperend, de overlast van deelvervoersmiddelen beperkend, deelmobiliteit stimulerend en de ruimtelijke kwaliteit van een gebied verrijkend. Over de waarde van deze hub zullen we het in dit stuk vooral hebben.
De hub der hubs
In Rotterdam krijgt de betekenis van mobiliteitshubs al enige tijd steeds beter vorm. In samenwerking met medewerkers van de gemeente zijn er binnen een jaar meer dan 100 mobiliteitshubs gerealiseerd. Of buurtvervoerhubs. Typisch op z’n Rotterdams: niet lullen, maar poetsen. Niet hoogdravende taal over kolossale parkeergarages met daarbovenop een ingewikkeld netwerk van bussen en treinen, wat in de volksmond ook wel een treinstation heet. Gewoon knallen door op vele plekken, die als een groot schimmelnetwerk de hele stad verbinden, kleinere hubs neer te zetten.
Deze kleinste formaat hubs, met een herkenbare groene HUB-druppel, bieden onderdak aan deelfietsen, deelscooters en deelbakfietsen. Als het even kan nabij een parkeerplek voor deelauto’s. Het verlicht op een verbindende manier de overlast van met name de foutgeparkeerde scooters. Dit wordt versterkt doordat er met geofencing wordt gewerkt. Hierdoor mag binnen een straal van 200 meter rondom de hubs geen deelvoertuig worden neergezet. Op plekken met geconcentreerde overlast wordt dan een hub geplaatst. Hierdoor moet de scooter ín de hub landen of juist verder weg. De praktijk leert dat de hubs goed gevonden worden en de overlast wordt beperkt.
Buurt blij, stad blij.
(Kleine mobiliteitshub in de Merwe-Vierhavens in Rotterdam)
Koorddansers van het deelvervoer
Kleine mobiliteitshubs komen binnen 3 à 6 maanden op een stabiel level, zo is de bevinding. Daarmee bewijzen ze hun waarde. Let er dan wel weer op dat de stad niet dichtgegooid wordt met een teveel aan hubs. Daar is geen ruimte voor en met 1000 tot 1500 hubs (in Rotterdam) zou de stad vollopen. En met hetzelfde geld zijn ook andere mooie dingen te realiseren – binnen de mobiliteit. In Groningen probeerden ze het en ervoeren veel mensen het als een bussysteem. Doordat ze te star waren qua aanbod moesten men alsnog grote stukken naar huis lopen.
De ideale mobiliteitshub is van de locatie afhankelijk en het is voor ontwikkelaars een mooie trapeze act om de leefbaarheid te bewaren en de mobiliteit te stimuleren. Het voordeel van deelvervoer zou moeten zijn dat je heel dichtbij huis én je aankomst een vervoermiddel kan nemen en achterlaten. De oplossing van hubs moet niet zo ver worden doorgevoerd dat de voordelen worden ondermijnd. Als een hub een verbindingspunt is tussen modaliteiten, wordt het gebruik van die middelen dan niet makkelijker als er meerdere punten zijn om over te stappen?
We adviseren niet al te veel mee te gaan in het ‘hoogdravende hubpraten’. Hubs moeten werken en verbinden. Zo zetten we met gemak kleine hubs neer, lokale en creatieve hubs voor vastgoedontwikkeling of bedenken innovatieve ideeën of een mobiliteitshub te laten werken. Kijken wat de praktijk, stad, landelijkheid of situatie nodig heeft. We zeggen soms: het is het betere real life simcity spelen. We zetten onze brede ervaring en flexibiliteit op het gebied van hubs graag ook voor jouw wijk of gemeente in. Neem vooral contact op!